Ukusi Kozare i Grmeča - Domaćinstva Japundža i Bundalo proizvode krajiški sir za svačija nepca
Domaćinstvo Japundža iz sela Donji Rakani bavi se proizvodnjom sira toliko godina da je to postala porodična tradicija. Upravo oni zajedno sa domaćinstvom Bundalo prave sir specifičan za podneblje Podgrmeča i Potkozarja – krajiški sir.
Slavica Japundža priča da se u njihovoj ponudi može naći nekoliko vrsta sireva, od mlijeka koji sami proizvedu.
- Naše krave hrane se na podgrmečkim pašnjacima, stoga je i sir posebnog ukusa, što će svaki kupac osjetiti na svojim nepcima. Naše domaćinstvo proizvodi polutvrde sireve sa raznovrsnim začinima - ljuta paprika, bijeli luk, susam, origano. Pravimo mješavinu sira i kajmaka, kao i mladi kajmak i druge proizvode – kaže Japundža.
Svi ovi sirevi mogu se kupiti u njihovom domaćinstvu u Novom Gradu, ali i na pijacama u Bihaću i Bosanskoj Krupi. Za Novi Grad vrše i dostavu.
- Naša dnevna proizvodnja mlijeka iznosi od 200 do 300 litara, a sira pravimo onoliko koliko možemo prodati. Ostatak predajemo kompaniji Mlijekoprodukt – navodi Slavica Japundža.
Proizvodnju sira nisu planirali proširivati jer ne mogu da obezbijede radnu snagu, a i kupovna moć stanovništva je oslabljena, ocjenjuje Japundža.
- Na promociji sira i ne radim mnogo, najbolja reklama je preporuka zadovoljnog kupca – poručuje.
Prerađivački kapaciteti za tradicionalne mliječne proizvode i to prvenstveno krajiški sir, razvijeni su u domaćinstvima Japundža i Bundalo kroz projekat opštine Novi Grad.
Na lokalnom nivou u okviru projekta "Razvijanje kapaciteta za proizvodnju tradicionalnog sira na području opštine Novi Grad" dodijeljene su tri mini sirane, a cilj je bio uključiti žene sa sela koje se već bave ovom proizvodnjom.
Na ovaj način težilo se povećanju obima privrednih djelatnosti u seoskim područjima, kao jednog od uslova uravnoteženog i održivog ruralnog razvoja na području opštine Novi Grad.
Japundža kaže da podrška Opštinske uprave i Turističke zajednice mnogo znače u ovom poslu.
- Svakako da bi ta podrška mogla bi biti još bolja. Moramo svi poraditi na tome da ovu omladinu ne šaljemo u "bijeli svijet" – poručuje naša sagovornica.
Posjeta domaćinstvima Japundža i Bundalo i degustacija krajiškog sira prepručuje se svakom gostu Novog Grada.