U cilju razvijanja povoljnog poslovnog okruženja, Оpštinska uprava Vlasenice ulaže značajne napore u uređenje industrijske i poslovnih zona, obezbjeđujući infrastrukturno opremljeno zemljište. Osim infrastrukturnog opremanja, dostupnost kvalifikovane radne snage, proaktivna administracija, brojne olakšice za investitore, uz povoljnu cijenu zemljišta, čine industrijsku i poslovne zone privlačnim za investitore, rekao je u intervjuu za eKapiju načelnik Odjeljenja za razvoj Vlasenice Željko Damljanović.
On nam je prezentovao i koje su to administrativne olakšice za buduće preduzetnike, zatim sektore privrede koji imaju potencijal da se razvijaju, kao i aktivnosti odsjeka za naredni period.
eKapija: Kakva su vaša očekivanja od buduće industrijsko-poslovne zone Kula-Zeban? Koliko će ova zona da doprinese razvoju Vlasenice?
- Opština Vlasenica potencijalnim investitorima nudi 37,13 hа zemljišta u okviru Industrijske zone Kula-Zeban, kao i 8,34 ha u greenfield poslovnoj zoni Bregovi i 9,71 ha u dvije brownfield poslovne zone, po izuzetno povoljnoj cijeni građevinskog zemljišta sa dostupnom infrastrukturom za pokretanje proizvodnje u oblastima drvoprerađivačke, tekstilne, metalne, prehrambene, proizvodnje obuće i druge industrijske proizvodnje. U narednom periodu očekuje se pokretanje proizvodnje u industrijskoj zoni Kula-Zeban, kao i otvaranje novih poslovnih subjekata u najmanje jednoj poslovnoj zoni, što će uz turistički centar Igrišta činiti osnovu razvoja opštine Vlasenica.
eKapija: Kako biste ocijenili stanje preduzetničke infrastrukture na području opštine. Je li neophodan dalji infrastrukturni razvoj zona?
- Kada su u pitanju poslovne zone, stanje preduzetničke infrastrukture je na zadovoljavajućem nivou. Opština je osnivanjem poslovnih zona i izdvajanjem sredstava za neophodnu infrastrukturu značajno poboljšala uslove za razvoj privrede. Izradom sprovedbenih prostorno-planskih dokumenata za industrijsku i poslovne zone ispunjen je najvažniji preduslov za privlačenje direktnih investicija. Uz određivanje prostora pogodnog za industrijsku izgradnju, izrada sprovedbene dokumentacije omogućila je i ubrzanje procedura za izdavanje građevinskih dozvola.
Poslovna zona Bregovi sa 8,34 ha raspoloživog zemljišta potpuno je infrastrukturno opremljena za greenfield investicije. U dvije brownfield poslovne zone sa ukupno 9,71 ha zemljišta, osim osnovne infrastrukture postoje i odgovarajuće hale, u privatnom i opštinskom vlasništvu, koje se mogu iznajmiti ili otkupiti. Potrebna su dodatna sredstva za infrastrukturni razvoj industrijske zone Kula-Zeban, koja će biti obezbijeđena iz budžeta opštine Vlasenica, kao i iz eksternih izvora.
eKapija: Očekujete li otvaranje novih pogona u narednom periodu. Da li pregovarate sa određenim investitorima?
- U toku su pregovori sa nekoliko investitora iz zemalja EU i Srbije iz oblasti prehrambene, tekstilne i metalne industrije. Planirana je intenzivnija komunikacija, kao i posjeta zainteresovanih investitora lokacijama. Takođe, vode se razgovori sa postojećim investitorima vezano za proširenje proizvodnje i zapošljavanje novih radnika. Vlasenica ima višedecenijsku tradiciju u eksploataciji i preradi drveta, poljoprivrednoj proizvodnji, aluminijumskoj i tekstilnoj industriji, turizmu i trgovini što, uz raspoloživu kvalifikovanu radnu snagu, čini osnovu za investiranje u nove tehnologije u ovim sektorima.
Očekujemo da u naredne dvije godine najmanje dva investitora pokrenu proizvodnju u okviru postojećih poslovnih zona, a najmanje jedan postojeći investitor da proširi proizvodnju i poveća broj zaposlenih.
eKapija: Kakve sve pogodnosti i administrativne olakšice nudite preduzetnicima ako se odluče ulagati u Vlasenicu? Jeste li zadovoljni komunikacijom i saradnjom koju ostvarujete?
- Investitorima je obezbijeđena stručna pomoć zaposlenih u Opštinskoj upravi i opštinskim javnim preduzećima za sve postupke koji su vezani za pokretanje i vođenje poslovanja, te pribavljanje ostalih saglasnosti i dozvola. Uz podršku Grupacije Svjetske banke Opština je sprovela regulatornu reformu kojom je značajno skraćeno vrijeme i smanjeni troškovi administrativnih postupaka za privredu i građane. Uvedena je brza procedura za izdavanje rješenja za obavljanje preduzetničke djelatnosti, koja traje jedan dan. Rok za izdavanje građevinske dozvole skraćen je na tri dana od dana podnošenja zahtjeva sa kompletnom dokumentacijom. Uspostavljanjem e-registra administrativnih postupaka unaprijeđena je komunikacija i transparentnost rada opštinske uprave.
Investitorima su na raspolaganju podsticaji za zapošljavanje, koji su takođe, transparentno prikazani u elektronskom registru podsticaja. Komunalne naknade i takse u Vlasenici su među najnižim u Republici Srpskoj, uz predviđene olakšice – 0,1% - stopa poreza na nepokretnosti. Registracija preduzetnika je oslobođena administrativnih taksi, dok su preduzetnici oslobođeni plaćanja komunalnih taksi u prve dvije godine poslovanja. Preduzetnicima koji su investirali u Vlasenicu, Opština je nastavila pružati podršku kroz Program postinvesticione podrške, u saradnji sa višim nivoima vlasti u Republici Srpskoj i BiH.
eKapija: Da li opština posjeduje lokacije pogodne za brownfield investicije?
- Opština Vlasenica posjeduje dvije lokacije za brownfield investicije, u okviru kojih postoje izgrađeni industrijski objekti, u privatnom i opštinskom vlasništvu, koji su raspoloživi za rentiranje ili otkup. Prva poslovna zona se nalazi u okviru kompleksa Novi Elastik - DIV - Birač, a druga poslovna zona Drinski korpus.
Poslovna zona Novi Elastik - DIV - Birač se nalazi u urbanom području opštine Vlasenica, povezana direktno na magistralni put M19. Ukupna površina zone je 80.300 m2, od čega je za investiranje raspoloživo 13.700 m2. Zona je kompletno opremljena infrastrukturom. Postojeći investitori u zoni su: Novi Elastik Vlasenica, DIV Vlasenica, ŠG Birač Vlasenica, Zvorničanka Zvornik, Ermiko Vlasenica.
Poslovna zona Drinski korpus je udaljena 200 metara od magistralnog puta M-19 Beograd – Sarajevo. Zona je kompletno opremljena infrastrukturom. Ukupna površina zone 16.800 m2 od čega je za investiranje raspoloživo 7.600m². Zona je kompletno opremljena infrastrukturom. Postojeći investitori u zoni su Union Vlasenica i Nestro Petrol Banjaluka.
eKapija: Koje sektore privrede vidite kao razvojnu šansu opštine?
- Razvojnu šansu opštine čine izuzetan neiskorišteni prirodni potencijal za investiranje u turizam, poljoprivredu, drvopreradu, kao i ulaganja u metalnu i tekstilnu industriju i obnovljive izvore energije. Vlasenica posjeduje izuzetna prirodna bogatstva: 5.600 ha poljoprivrednog zemljišta za ulaganja u agri sektor, naročito u lance vrijednosti voća, povrća, mlijeka i mesa i mesnih prerađevina, 13.582 ha šume za ulaganje u drvopreradu, velike količine pitke vode za proizvodnju flaširane vode, hidroenergetski potencijal i snagu vjetra za proizvodnju obnovljivih izvora energije i odlične uslove za ulaganje u sektor turizma.
Vlasenica s obližnjim opštinama istočne Republike Srpske i BiH promjera 75 km čini region koji zauzima 1. mjesto u proizvodnji jagodičastog voća, krastavca, kupusa, paprike i krompira u odnosu na ukupnu proizvodnju u Republici Srpskoj. Vlasenica je među 8 vodećih lokacija u proizvodnji maline u Republici Srpskoj, za koju je BiH visoko rangirana na svjetskoj listi zemalja proizvođača maline - 11.pozicija, sa prosječnom tržišnom cijenom koja je u BiH najniža među 10 zemalja sa najvećom proizvodnjom ovog voća.
Guste, visoke šume najvišeg kvaliteta - javor, bukva, hrast, grab, i tradicija sa prosječnom godišnjom sječom od preko 40.000 m3 i iskustvo u drvopreradi, kao osnova za primjenu modernih načina proizvodnje, otvara ogromne mogućnosti za investiranje u drvni sektor.
Procijenjeni hidroenergetski potencijal na više od 60 GWh i mogućnost akumuliranja više od 100 miliona m3 vode čine odlične uslove za gradnju mini-hidroelektrana. Pozicija Vlasenice na klimatskoj prelomnici hladnih planinskih i toplijih vazdušnih masa koje dopiru dolinama rijeka čini ovo područje izuzetno vjetrovitim i pogodnim za izgradnju vjetroelektrana.
Bogatstvo i raznolikost biljnog i životinjskog svijeta, rijeke ove regije koje pripadaju prvoj i drugoj kategoriji po čistoći i kvalitetu voda i istorijski spomenici čine Vlasenicu atraktivnom destinacijom za zimski, avanturistički, sportski, zdravstveni i izletničko-rekreativni turizam, lov i ribolov s mogućnostima ulaganja u turističku infrastrukturu.
Turistički centar Igrišta udaljen je 7 km od centra grada i predstavlja potencijal za razvoj skijaškog, planinskog, lovnog i izletničkog turizma. Vlada RS je sredinom 2020. donijela odluku kojom je OC Jahorina dala na upravljanje Igrišta na period od 30 godina. U naredne tri godine OC Jahorina planira uložiti više od 30 mil KM u razvoj Igrišta. Ski-centar bi trebalo da ima tri glavne osnježene staze dužine oko 4.750 metara, a planirani su i zabavni zimsko-ljetni sadržaji. Za ski-centar Igrišta predviđena je gradnja jednog šestosjeda ukupne dužine 820 metara i kapaciteta 3.000 skijaša na sat, te pokretne trake dužine 150 metara, kapaciteta 1.500 skijaša na sat.
eKapija: Koliko pažnje posvećujete razvoju preduzetništva u Vlasenici?
- Opština Vlasenica posvećuje veliku pažnju razvoju preduzetništva. Osim ubrzanih procedura za dobijanje dozvola, obezbijeđene stručne pomoći preduzetnicima, predviđene su brojne olakšice i podsticaji za preduzetnike. U prve dvije godine od dana registrovanja djelatnosti i u godini u kojoj je preduzetnik zaposlio nove radnike, oslobađaju se plaćanja taksi obveznici koji prvi put pokreću privrednu ili uslužnu djelatnost, ukoliko je obveznik preduzetnik, kao i preduzetnici koji obavljaju deficitarne djelatnosti - obućari, časovničari, vodoinstalateri, stolari, staklari, kućne radinosti, krojači.
Mala i srednja preduzeća registrovana u opštini Vlasenica mogu koristiti sredstva Garantnog fonda za isnose kredita od 2.500 EUR do 50.000 EUR - namjena: proizvodnja, kvalifikovane usluge, preduzetništvo, izvoz, inovativne aktivnosti i high tech.
Opština dodjeljuje podsticaje za razvoj MSP, kao i unapređenje poljoprivredne proizvodnje - voćarska, stočarska i proizvodnja pčelarskih proizvoda, te pruža informacije i obezbjeđuje logistiku privrednim subjektima prilikom konkurisanja za podsticajna sredstva koja dodjeljuju nadležne institucije Republike Srpske i BiH.
U poslednje tri godine Odsjek za razvoj je pripremio više od 20 projektnih prijedloga u oblasti razvoja preduzetništva, od kojih je veći dio podržan od strane donatora. Veliki broj preduzetnika je dobio podršku na početku poslovanja, kao i podršku u cilju rasta i razvoja preduzeća. Posebna pažnja posvećena je realizaciji programa finansijske podrške koji su namenjeni mladima, ženama iz ruralnih područja, kao i ostalim ranjivim grupama, koji planiraju da započnu sopstveno poslovanje ili su privrednici u početnoj fazi razvoja. Opštinska uprava opštine Vlasenica će i u budućem periodu nastaviti sa realizacijom navedenih programa, te razvijati nove programe u cilju razvoja preduzetništva i zapošljavanja novih radnika.
eKapija: Koje će biti aktivnosti vašeg odsjeka u narednom periodu?
- Ciljevi Odsjeka za razvoj u narednom periodu vezani su za dalje unapređenje poslovnog i investicionog okruženja, promociju investicionih i turističkih potencijala opštine, kao i ispunjavanje uslova za dobijanje BFC sertifikata za povoljno poslovno okruženje. Planirane su brojne aktivnosti na promociji investicionih potencijala i privlačenju novih investitora, te unapređenju kvaliteta administrativnih usluga privredi, u svim fazama poslovanja. U planu je unapređenje i digitalizacija određenih administrativnih procesa u cilju povećanja efikasnosti i transparentnosti prema privredi i građanima.
Nastaviće se i podrška investitorima kroz Program postinvesticione podrške, u saradnji sa višim nivoima vlasti u Republici Srpskoj i BiH.
Jedan od prioriteta će biti apliciranje na javne pozive za dodjelu sredstava iz eksternih izvora, prije svega u oblasti razvoja preduzetničke infrastrukture i unapređenja sektora malih i srednjih preduzeća, kao i drugim oblastima. Odsjek će nastaviti da pruža tehničku podršku javnim preduzećima i ustanovama u pripremi projektnih prijedloga za dobijanje donatorskih sredstava, kao i pri sprovođenju razvojnih projekata.
Potrebno je i dalje raditi na sprovođenju projekata i mjera u cilju razvoja poljoprivrede i turizma, oblastima koje predstavljaju jedan od najvećih potencijala za razvoj privrede na području opštine Vlasenica. Takođe, uložiće se dodatni napori kada je u pitanju realizacija programa obuke preduzetnika i prekvalifikacije radnika, kao i implementacija aktivnosti i mjera iz oblasti zaštite životne sredine.