Jačanje gasnog sektora novi pravac razvoja privrede Republike Srpske

Posmatrano u regionalnim okvirima, gasni sektor u domaćem grafikonu potrošnje energije ne zauzima veliki udio, ali činjenica da je GAS-RES jedini uvoznik gasa iz Rusije u Srpskoj, a jedan od dva u BiH, uz povoljne ugovore za nabavku prirodnog gasa, govori o poštovanju koje domaća kompanija ima od ruskog giganta.

Planovi koje će sprovesti GAS-RES, a koji podrazumijevaju jačanje gasnog sektora, izgradnju istočne gasne interkonekcije i gasnih kogeneracijskih termoelektrana-toplana kod Banjaluke i Prijedora trebalo bi da bude jak osnov za novi pravac razvoja domaće privrede.

Rekao je ovo za portal Banjaluka.net Nikica Vranješ, novi vršilac dužnosti direktora GAS-RES.

Vranješ je magistrirao ekonomske nauke na Ekonomskom fakultetu Univerziteta u Banjaluci, a radno iskustvo sticao je u Investiciono-razvojnoj banci Republike Srpske, gdje je više od pet godina vršio funkciju Izvršnog direktora i bio Član Uprave banke. Nakon 11 godina prešao je u Mješoviti holding Elektroprivrede Republike Srpske na mjesto savjetnika za ekonomska pitanja u kabinetu generalnog direktora. Spoj iskustva iz bankarskog i energetskog sektora dobra su polazna osnova za aktuelnu poziciju, a do tada stečene vještine i znanje su mu umnogome pomogli da se relativno brzo adaptira na menadžersku ulogu u gasnom sektoru.

Vranješ je naglasio da se svjetsko energetsko, pa samim tim i gasno tržište, još nije stabilizovano, te da novi konflikti na glavnim energetskim rutama u Ukrajini i Bliskom istoku ne doprinose tržišnoj stabilizaciji.

Uprkos takvoj situaciji, dodaje Vranješ, cijene prirodnog gasa na domaćem tržištu u prethodnoj godini nisu dramatično rasle, niti je bilo poteškoća u isporuci, ćemu su doprinijeli i povoljni ugovorni uslovi korištenja naftne formule koju GAS-RES ima sa svojim dobavljačem.

- U prethodnoj godini GAS-RES je po osnovu svog ugovora sa Gazprom Eksportom uvezao preko 40 miliona kubnih metara prirodnog gasa, koji je potrošen kako u industrijskoj proizvodnji, tako i za snabdijevanje privrede i stanovništva u Republici Srpskoj. Na evropskim gasnim berzama situacija s cijenama je bila mnogo nestabilnija. Dolazilo je do drastičnih povećanja i sniženja cijena prirodnog gasa, a sve u skladu s trenutnim političkim i ekonomskim dešavanjima. Težnja GAS-RES je da svojim kupcima u Republici Srpskoj stvori što stabilnije i predvidljivije ekonomske uslove, koji neće zavisiti od naglih promjena cijena na berzama - kazao je Vranješ.

Komentarišući blokade iz FBiH u vezu s izgradnjom istočne gasne interkonekcije, kao i energetske planove na nivou BiH kojima se predviđa izgradnja još tri interkonekcije, a da među njima nema i one sa istoka, Vranješ ističe da nijedna strana u BiH ne treba da blokira razvojne projekte druge strane, jer svaka nova interkonekcija poboljšava sigurnost snabdijevanja prirodnim gasom i Republike Srpske i Federacije BiH.

- Blokada izgradnje istočne gasne interkonekcije na nivou BiH svakako negativno utiče na realizaciju projekta jer dovodi do usporavanja i drugih razvojnih projekata koji su uslovljeni gasifikacijom. I pored toga, u GAS-RES se radi na dodatnim analizama tržišta, provjeri tehničkih mogućnosti i pripremi ulaznih podataka za glavne projekte gasovoda. Istovremeno, u saradnji sa našim partnerima iz Republike Srbije, pokušavamo što detaljnije utvrditi interkonektivnu tačku i tehničke karakteristike priključka gasovoda u Republici Srbiji.

Takođe, intenzivno radimo na promociji prirodnog gasa kao energenta budućnosti, osnovnog energenta industrijskog razvoja - naglašava Vranješ.

Vranješ ističe da projekat istočne gasne interkonekcije predviđa izgradnju magistralnog gasovoda od granice sa Republikom Srbijom kod Bijeljine, preko Brčkog, Doboja, Banjaluke, Prijedora do Novog Grada u dužini od preko 300 kilometara.

- Ovaj gasovod omogućio bi gasifikaciju čitavog sjevernog dijela Republike Srpske, a ostavio bi mogućnost izgradnje kraka gasovoda i prema Federaciji BiH kod Doboja. Izgradnja gasovoda poseban značaj ima u eri dekarbonizacije. Prirodni gas predstavlja idealni energent koji može poslužiti kao zamjenski za energente koji se odlikuju većom emisijom CO2 poput uglja i mazuta, a ekonomski je povoljniji od klasičnih obnovljivih izvora energije. U konačnici, gasifikacija bi mogla dati novi zamah razvoju industrije u sjevernom dijelu Republike Srpske, koji dosad nije bio gasifikovan - rekao je Vranješ.

Zbog svojih ekoloških prednosti, dostupnosti i prihvatljive cijene prirodni gas se često naziva glavnim tranzicionim energentom procesa dekarbonizacije. Stoga, privreda Republike Srpske mora uhvatiti korak sa ovim procesima i obezbijediti na vrijeme sigurno i ekonomski prihvatljivo snabdijevanje prirodnim gasom, smatra Vranješ.

- Kao glavni uvoznik prirodnog gasa u Republici Srpskoj, GAS-RES se pokazao kao siguran i povoljan snabdjevač prirodnim gasom privrede i stanovništva, ali i kao pouzdan partner kompanije Gazprom iz Ruske Federacije. GAS-RES sa ovom ruskom kompanijom već deset godina realizuje ugovor o direktnim isporukama prirodnog gasa, i istovremeno radi na razvojnim projektima - zaključuje Vranješ.

GAS RES

ERS

Ekonomski fakultet Banjaluka

Gazprom

Nikica Vranješ

uvoz gasa

gasifikacija Srpske

istočna gasna interkonekcija

gasni sektor